Vegetarisch en veganistisch eetpatroon komt meer voor en zorgt voor toenemende voedingsvragen over deze leefstijl (1). Belangrijke aandachtspunten zijn de mogelijke tekorten van vitaminen en mineralen zoals ijzer of vitamine B12. Maar ook spoorelementen zijn belangrijk en enkele komen met name voor in dierlijke producten. Maar nu is de vraag of zinktekort een aandachtspunt is bij baby’s en kinderen met vegetarisch of veganistisch eetpatroon.

Redenen voor mogelijk te kort

In een normaal Nederlands eetpatroon is zink voldoende beschikbaar (2), echter is 3 % van de bevolking vegetarisch of veganist en blijkt 6% van die kinderen soms een zinktekort hebben (3). Zink is een belangrijk voor zuigelingen en peuters als ondersteuning voor de snelle groei en hersenontwikkeling en wordt maar 15 tot 40% uit de voeding geabsorbeerd, afhankelijk van de zinkstatus wordt de beschikbaarheid en absorptie verhoogd (4). Meeste dierlijke bronnen zijn rijk aan zink, maar er zijn ook vegetarische en veganistische bronnen. Alleen zijn al deze bronnen ook rijk aan fytaten, deze remmen de opneembaarheid van zink waardoor de biobeschikbaarheid een stuk lager ligt (5).

Wat zijn de symptomen bij zinktekort?

• Afwijkingen aan de huid, slijmvliezen en skelet
• Smaak of reuk verandering
• Verminderde afweer tegen infecties
• Nachtblindheid
• Achterblijvende groei en ontwikkeling (2)

Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (6)

Bronnen van zink (7)

Alternatieven

Suppletie van zink is mogelijk in overleg met diëtist, neem hierover contact met ons op.

Conclusie

Attentie voor een volwaardige voeding bij een vegetarisch of veganistisch eetpatroon staat voorop, met name bij baby’s en kinderen vanwege de groei en ontwikkeling. Desondanks is de kans op tekort erg klein.

Bronnen

1. Schyns, P. Kiezen bij Kassa. Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag: 2016
2. Zink. Voedingscentrum: 2020. Beschikbaar via: https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/zink.aspx
3. Temme, Elisabeth HM, et al. “How may a shift towards a more sustainable food consumption pattern affect nutrient intakes of Dutch children?” Public health nutrition 18.13 (2015): 2468-2478.
4. Hambidge, K. Michael, et al. “Zinc bioavailability and homeostasis.” The American journal of clinical nutrition 91.5 (2010): 1478S-1483S.
5. Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002. Available at: www.nap.edu/books/0309072794/html/.
6. European Food Safety Authority. “Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals.” Scientific Committee on Food (2006).
7. Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Nederlands Voedingsstoffenbestand (NEVO). Den Haag: 2019.