Vegetarisch en veganistisch eetpatroon komt meer voor en zorgt voor toenemende voedingsvragen over deze leefstijl (1). Belangrijke aandachtspunten zijn de mogelijke tekorten van vitaminen en mineralen zoals ijzer of vitamine B12. Maar ook spoorelementen zijn belangrijk en enkele komen met name voor in dierlijke producten. Maar nu is de vraag of zinktekort een aandachtspunt is bij baby’s en kinderen met vegetarisch of veganistisch eetpatroon.
Redenen voor mogelijk te kort
In een normaal Nederlands eetpatroon is zink voldoende beschikbaar (2), echter is 3 % van de bevolking vegetarisch of veganist en blijkt 6% van die kinderen soms een zinktekort hebben (3). Zink is een belangrijk voor zuigelingen en peuters als ondersteuning voor de snelle groei en hersenontwikkeling en wordt maar 15 tot 40% uit de voeding geabsorbeerd, afhankelijk van de zinkstatus wordt de beschikbaarheid en absorptie verhoogd (4). Meeste dierlijke bronnen zijn rijk aan zink, maar er zijn ook vegetarische en veganistische bronnen. Alleen zijn al deze bronnen ook rijk aan fytaten, deze remmen de opneembaarheid van zink waardoor de biobeschikbaarheid een stuk lager ligt (5).
Wat zijn de symptomen bij zinktekort?
Afwijkingen aan de huid, slijmvliezen en skelet
Smaak of reuk verandering
Verminderde afweer tegen infecties
Nachtblindheid
Achterblijvende groei en ontwikkeling (2)
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (6)
Leeftijd
ADH (milligram)
6-11 maanden
5
1-2 jaar
5
2-5 jaar
6
6-9 jaar
7
9-13 jaar (M/V)
11/8
14-17 jaar (M/V)
12/9
Bronnen van zink (7)
Product
Mg per 100 gram
Mg per portie
Oesters
59
5.9
Hennepzaad
10
1.5
Zaden, gemengd
5.4
0.8
Rundvlees
4
4
Noten, gemengd
4
1
Harde kaas
3.3
0.8
Pindakaas
2.6
0.7
Varkensvlees
2.5
2.5
Ei
1.6
1
Havermout, gekookt
1,5
0.9
Volkorenbrood
1.4
0.5
Linzen, gekookt
1.4
0.8
Pasta, volkoren, gekookt
1.3
0.6
Tofu
1.1
1
Pasta, wit, gekookt
0.8
0.4
Yoghurt
0.6
0.9
Rijst, wit, gekookt
0.6
0.3
Sojamelk
0.3
0.6
Alternatieven
Suppletie van zink is mogelijk in overleg met diëtist, neem hierover contact met ons op.
Conclusie
Attentie voor een volwaardige voeding bij een vegetarisch of veganistisch eetpatroon staat voorop, met name bij baby’s en kinderen vanwege de groei en ontwikkeling. Desondanks is de kans op tekort erg klein.
Bronnen
Schyns, P. Kiezen bij Kassa. Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag: 2016
Temme, Elisabeth HM, et al. “How may a shift towards a more sustainable food consumption pattern affect nutrient intakes of Dutch children?” Public health nutrition 18.13 (2015): 2468-2478.
Hambidge, K. Michael, et al. “Zinc bioavailability and homeostasis.” The American journal of clinical nutrition 91.5 (2010): 1478S-1483S.
Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002. Available at: www.nap.edu/books/0309072794/html/.
European Food Safety Authority. “Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals.” Scientific Committee on Food (2006).
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Nederlands Voedingsstoffenbestand (NEVO). Den Haag: 2019.
Deze site maakt gebruik van cookies, zodat wij je de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in je browser en voert functies uit zoals het herkennen wanneer je terugkeert naar onze site en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de site je het meest interessant en nuttig vindt.
Strikt noodzakelijke cookies
Strikt noodzakelijke cookie moet te allen tijde worden ingeschakeld, zodat we je voorkeuren voor cookie-instellingen kunnen opslaan.
Als je deze cookie uitschakelt, kunnen we je voorkeuren niet opslaan . Dit betekent dat elke keer dat je deze site bezoekt het nodig is om cookies weer in te schakelen of uit te schakelen.
