Vegetarisch en veganistisch eetpatroon komt meer voor en zorgt voor toenemende voedingsvragen over deze leefstijl (1). Belangrijke aandachtspunten zijn de mogelijke tekorten van vitaminen en mineralen zoals ijzer of vitamine B12. Maar ook spoorelementen zijn belangrijk en enkele komen met name voor in dierlijke producten. Maar nu is de vraag of zinktekort een aandachtspunt is bij baby’s en kinderen met vegetarisch of veganistisch eetpatroon.
Redenen voor mogelijk te kort
In een normaal Nederlands eetpatroon is zink voldoende beschikbaar (2), echter is 3 % van de bevolking vegetarisch of veganist en blijkt 6% van die kinderen soms een zinktekort hebben (3). Zink is een belangrijk voor zuigelingen en peuters als ondersteuning voor de snelle groei en hersenontwikkeling en wordt maar 15 tot 40% uit de voeding geabsorbeerd, afhankelijk van de zinkstatus wordt de beschikbaarheid en absorptie verhoogd (4). Meeste dierlijke bronnen zijn rijk aan zink, maar er zijn ook vegetarische en veganistische bronnen. Alleen zijn al deze bronnen ook rijk aan fytaten, deze remmen de opneembaarheid van zink waardoor de biobeschikbaarheid een stuk lager ligt (5).
Wat zijn de symptomen bij zinktekort?
Afwijkingen aan de huid, slijmvliezen en skelet
Smaak of reuk verandering
Verminderde afweer tegen infecties
Nachtblindheid
Achterblijvende groei en ontwikkeling (2)
Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (6)
Leeftijd
ADH (milligram)
6-11 maanden
5
1-2 jaar
5
2-5 jaar
6
6-9 jaar
7
9-13 jaar (M/V)
11/8
14-17 jaar (M/V)
12/9
Bronnen van zink (7)
Product
Mg per 100 gram
Mg per portie
Oesters
59
5.9
Hennepzaad
10
1.5
Zaden, gemengd
5.4
0.8
Rundvlees
4
4
Noten, gemengd
4
1
Harde kaas
3.3
0.8
Pindakaas
2.6
0.7
Varkensvlees
2.5
2.5
Ei
1.6
1
Havermout, gekookt
1,5
0.9
Volkorenbrood
1.4
0.5
Linzen, gekookt
1.4
0.8
Pasta, volkoren, gekookt
1.3
0.6
Tofu
1.1
1
Pasta, wit, gekookt
0.8
0.4
Yoghurt
0.6
0.9
Rijst, wit, gekookt
0.6
0.3
Sojamelk
0.3
0.6
Alternatieven
Suppletie van zink is mogelijk in overleg met diëtist, neem hierover contact met ons op.
Conclusie
Attentie voor een volwaardige voeding bij een vegetarisch of veganistisch eetpatroon staat voorop, met name bij baby’s en kinderen vanwege de groei en ontwikkeling. Desondanks is de kans op tekort erg klein.
Bronnen
Schyns, P. Kiezen bij Kassa. Sociaal en Cultureel Planbureau. Den Haag: 2016
Temme, Elisabeth HM, et al. “How may a shift towards a more sustainable food consumption pattern affect nutrient intakes of Dutch children?” Public health nutrition 18.13 (2015): 2468-2478.
Hambidge, K. Michael, et al. “Zinc bioavailability and homeostasis.” The American journal of clinical nutrition 91.5 (2010): 1478S-1483S.
Food and Nutrition Board, Institute of Medicine. Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National Academy Press, 2002. Available at: www.nap.edu/books/0309072794/html/.
European Food Safety Authority. “Tolerable upper intake levels for vitamins and minerals.” Scientific Committee on Food (2006).
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Nederlands Voedingsstoffenbestand (NEVO). Den Haag: 2019.
Vanwege COVID-19 is er veel onduidelijkheid over wat wel of niet kan doorgaan. Onze praktijk is gewoon open en consulten worden voortgezet onder aangepaste maatregelen.
Wij zorgen ervoor dat wij de veiligheids- en hygiëneregels van de overheid zo goed mogelijk nastreven. Een paar van deze maatregelen zijn: – We geven geen hand meer – Er is minimaal 1,5 meter afstand – Maken de praktijkruimte na elk consult schoon met alcohol (hierdoor kan ook de afspraak een paar minuten later beginnen) – We sturen mensen met verkoudheidsklachten naar huis
Als u graag de afspraak telefonisch of met videobellen wilt dan kan dat ook!
Privacybeleid
Deze website maakt gebruik van cookies, zodat wij u de best mogelijke gebruikerservaring kunnen bieden. Cookie-informatie wordt opgeslagen in uw browser en voert functies uit zoals het herkennen van u wanneer u terugkeert naar onze website en helpt ons team om te begrijpen welke delen van de website u het meest interessant en nuttig vindt.
U kunt alle onderdelen van de website aanpassen op cookie-instellingen, zie tabblad “strikt noodzakelijke cookies”.
Strikt noodzakelijke cookies moeten ten alle tijden worden ingeschakeld, zodat we uw voorkeuren voor cookie-instellingen kunnen opslaan.
Als u deze cookie uitschakelt, kunnen we uw voorkeuren niet opslaan. Dit betekent dat elke keer dat u deze website bezoekt, u cookies weer moet inschakelen of uitschakelen.
Cookiebeleid
Meer informatie over hoe wij met uw cookies omgaan vindt u hier: Cookiebeleid
