“Onder de loep”
Iemand die de diagnose diabetes type 2 heeft, heeft met een ander woord een insuline-resistentie. Hierdoor wordt de mogelijkheid om glucose op te nemen in de cellen steeds moeilijker en is er meer insuline nodig. Dit zien we in het voorstadium van diabetes type 2, waarbij het lichaam meer insuline produceert en in de laatste stadium van diabetes type 2 met insuline die wordt gespoten. Er wordt bijna altijd gesproken over de gevaren van hoge bloedglucose maar wat zijn de gevolgen van hoge hoeveelheden insuline in je bloed? En wat is daar tegen te doen?
Hoe werkt insuline?
Insuline is een hormoon dat de suikers (glucose) in je bloed helpt reguleren, ze zorgen ervoor dat de suiker die als energie geldt voor de cellen in de cellen komt. Wanneer iemand iets eet, maakt het lichaam insuline aan. Insuline wordt geproduceerd door de alvleesklier. Als dit niet gebeurd heeft iemand diabetes type 1 [1].
Waarom wordt iemand insuline-resistent?
Er zijn meerdere factoren die invloed hebben op het ontwikkelen van insuline-resistentie zoals weinig lichaamsbeweging, ongezonde voeding, roken, leeftijd en erfelijk. Maar overgewicht is wel de primaire factoor voor het ontwikkelen van insuline-resistentie. Wanneer iemand overgewicht of obesitas heeft bestaat de kans dat het lichaam verstoord raakt, dat komt omdat het verhoogde buikvet (visceraal vet) bepaalde ontstekingseiwitten (adipocytokines) aangemaakt die de werking van insuline en glucose verstoren. Hierdoor ontstaat insuline-resistentie met als gevolg een hogere productie van insuline, ook wel hyperinsulinemie. Als het lichaam niet meer insuline kan produceren dan stijgt de bloedsuiker, waardoor er diabetes type 2 ontstaat. Gezien de oorzaken classificeren we diabetes type 2 daarom ook als een welvaartsziekte [1].
Wat is het gevolg van “hyperinsulinemie ”hoge insulinespiegel?
De hoge insulinespiegel in het bloed zorgt voor meerdere verstoringen en schade aan cellen. Verstoring in de regulatie van het verzadigingsgevoel omdat insuline de hormonen ghreline en leptine onderdrukt. Verstoring van vetopslag omdat insuline een anabool (groei) hormoon is, wordt er meer vet opgeslagen en kan er slechter vet worden verbrand [2]. Verstoring van de cholesterol en triglyceriden niveaus door verstoorde werking van de lever, insuline bevorderd de aanmaak hiervan [2,3]. Schade aan de bloedvaten omdat insuline de groei beïnvloed van de cellen in aderen en aderspieren, waardoor ze meer vetdeeltjes opnemen[4] en als laatste in relatie staat met hypertensie (verhoogde bloeddruk) omdat het de flexibiliteit en weerstand van de aderen beïnvloed [5]. Genoeg redenen om de hoge circulatie van insuline zo laag mogelijk te houden.
Wat is de beste oplossing bij prediabetes en diabetes met orale medicatie?
In de nieuwe behandelingsrichtlijn van de NHG (Nederlands Huisartsen genootschap) die sinds 2022 wordt toegepast, staat leefstijl aanpassing als eerste behandelingskeuze genoemd bij diabetes type 2 [6]. Dit is een goede ontwikkeling, maar wordt er ook gekeken naar hyperinsulinemie?
Primaire oplossing moet zijn om de insuline-resistentie te verminderen. Dit doe je door afvallen, beweging en stress vermindering. Hierdoor daalt op den duur de hyperinsulinemie: door gewicht te verliezen worden er minder blokkerende ontstekingseiwitten geproduceerd [7]. Door meer te bewegen wordt de opname van insuline verbeterd waardoor er minder insuline nodig is om de glucose naar de cellen te brengen [8]. Minder stress en beter slapen zorgt voor minder stresshormonen zoals cortisol, dit hormoon beïnvloed de afgifte en werking van insuline [9,10].
Secondaire doel moet zijn de hyperinsulinemie te verlagen, dit kan in combinatie met het primaire doel. Dit doe je door een koolhydraatbeperking in te voeren, waardoor de circulatie van insuline direct daalt. Het huidige voedingsbeleid van de gezondheidsraad gaat hier volledig aan voorbij en is een dieet met minimaal 40% koolhydraten inname [11].
Wat is de beste oplossing bij diabetes type 2 met insuline?
Als iemand al langer diabetes type 2 heeft en gebruik maakt van insuline is het primaire doel niet behaald. Er zijn geen leefstijl niet veranderingen geweest die op de lange termijn resultaat geven. Deze personen hebben een enorme hyperinsulinemie omdat er ook nog kunstmatig insuline wordt toegevoegd in de bloedbaan. Dit heeft zoals eerder beschreven negatieve gevolgen voor de gezondheid van het lichaam en om af te kunnen vallen. Wat is dan de beste oplossing?
Primaire doel moet zijn op de insuline-resistentie moet worden verminderd, maar dit is vaak lastig voor deze personen omdat afvallen moeilijker gaat door de toren hoge insuline in het bloed, beweging te veel energie en belasting van het lichaam is en slecht slapen door overgewicht, ook nog eens vaak i.c.m. OSAS (slaapapneu) waardoor het lichaam altijd in de vluchtstand staat. Het lichaam staat helemaal strak aan cortisol en insuline en lijkt gevangen in een vicieuze cirkel waarbij medicatie alleen maar het probleem in stand houd.
Secondaire doel krijgt hierdoor veel meer prioriteit, namelijk het verlagen van de hyperinsulinemie. Dit kan alleen worden bereikt door een koolhydraatbeperking. Hierdoor ontneem je het lichaam van insuline waardoor de vicieuze cirkel wordt doorbroken en het lichaam kan herstellen, klachten verminderen en waardoor het lichaam weer meer vet kan verbranden via ketose.
Onze visie
Start sneller met het beperken van koolhydraten in de voeding zodat hyperinsulinemie afneemt waardoor circulatie van insuline in het bloed significant te verlagen, cortisol minder grip krijgt op insuline, natuurlijke verzadigingssysteem van ghreline en leptine weer zorgt voor verzadiging en het lichaam effectief vet kan verbranden doormiddel van ketose.
Beperk het gebruik van langwerkende insuline en zet in op correctie door middel van kortwerkende insuline, om de circulatie van insuline in het bloed te verlagen.
Bron:
- Harvard University
- Diabetes Journals
- Journal of lipid research
- Metabolism
- Journal of Cardiovascular Pharmacology
- NHG richtlijn diabetes type 2
- Diabetologia
- Diabetes Fonds – beweging
- Diabetes fond – slaap
- Nature
- Gezondheidsraad – voeding bij diabetes type 2
